24 września, 2025

Samotność offline. Seniorzy chcą nadążać za cyfrową rzeczywistością

Najnowszy raport Fundacji Digital Poland „Technologia w służbie społeczeństwu. Czy Polacy zostaną społeczeństwem 5.0?” pokazuje, że starsze pokolenie coraz bardziej docenia technologie. Ale żeby naprawdę z nich korzystać, potrzebują czegoś więcej niż samego smartfona – potrzebują wsparcia, wiedzy i prostych rozwiązań. 

Podczas, gdy młodsze pokolenia narzekają na nadmiar informacji i „cyfrowe przebodźcowanie”, wielu seniorów dopiero uczy się, jak odnaleźć się w tym świecie. Część z nich doświadcza wręcz tzw. samotności offline: są fizycznie obecni, ale cyfrowo niewidoczni. Nie wiedzą, jak połączyć się na wideo rozmowę z wnukiem, nie potrafią zarejestrować się do lekarza przez aplikację, nie zawsze rozumieją,  że można korzystać z usług bankowych nie wychodząc z domu. To sprawia, że cyfrowa obecność osób starszych staje się dziś nie tylko kwestią edukacyjną, ale przede wszystkim społeczną. 

Z raportu Fundacji Digital Poland “Technologia w służbie społeczeństwu. Czy Polacy zostaną społeczeństwem 5.0?” wynika, że seniorzy z pokolenia Baby Boomers (urodzeni w latach 1946–1964) nie są wcale technologicznie wykluczeni z własnej woli. Wręcz przeciwnie,  aż 72% z nich uważa, że łączność pomaga w relacjach międzyludzkich, a 58% postrzega ją jako kluczową dla bezpieczeństwa. Tyle, że technologia musi być dla nich zrozumiała, praktyczna i bezpieczna. 

Bez telefonu ani rusz 

Choć to młodsze pokolenia częściej nie rozstają się ze smartfonami, to właśnie osoby starsze często bardziej przeżywają jego brak, zwłaszcza gdy wychodzą same lub jadą do lekarza. Z danych raportu wynika, że w przypadku zapomnienia telefonu seniorzy częściej niż inni wracają po niego do domu, a jego brak budzi w nich niepokój. Trudno się dziwić,  dla wielu z nich smartfon to dziś nie tylko środek komunikacji, ale poczucie bezpieczeństwa. 

Problem w tym, że samo posiadanie urządzenia nie wystarcza. Seniorzy rzadziej niż inni korzystają z więcej niż dwóch urządzeń podłączonych do sieci, rzadziej też aktualizują aplikacje, nie wiedząc, że mogą przez to narażać się na ryzyko. Część z nich nie zna różnicy między SMS-em a e-mailem, nie potrafi odróżnić aplikacji bankowej od fałszywej reklamy. Nie dlatego jednak, że sobie z tym nie radzą, tylko dlatego, że nikt im tego jasno nie wytłumaczył. 

Nowoczesny Senior w praktyce 

To sprawia, że tak dużym zainteresowaniem cieszy się książka „Nowoczesny Senior – przewodnik po cyfrowym świecie”, którą Fundacja Digital Poland wraz z partnerami wydaje już od sześciu lat w ramach Digital Festival, którego 7. edycje rozpocznie się 1 października i potrwa do 10 listopada.  

Publikacja nie jest suchym podręcznikiem ani zbiorem trudnych definicji, ale przystępnym poradnikiem napisanym z myślą o seniorach. Zawiera aż 13 rozdziałów, w których krok po kroku wyjaśniono, jak skonfigurować smartfon, założyć konto e-mail, rozpoznać próbę oszustwa czy skorzystać z bankowości internetowej. Autorzy tłumaczą też, czym jest Internet Rzeczy, jak działają urządzenia smart home, jak używać aplikacji zdrowotnych czy komunikatorów i w jaki sposób bezpiecznie płacić w sieci. Wszystko to uzupełniają praktyczne wskazówki, ilustracje i rekomendacje najciekawszych stron oraz aplikacji przydatnych na co dzień. 

– „Dzięki przewodnikowi starsze pokolenie dostaje jasny sygnał: technologia nie jest przeszkodą, ale wsparciem. To narzędzie, które daje niezależność, poczucie bezpieczeństwa i pozwala seniorom być aktywną częścią cyfrowego społeczeństwa” – mówi Joanna Erdman, Prezes Zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa, Partnera Głównego projektu. 

Takie inicjatywy doskonale korespondują z hasłem tegorocznego Digital Festival „Połączeni możemy więcej”. Pokazują, że łączność to nie tylko nowoczesne rozwiązania technologiczne, ale także budowanie mostu między pokoleniami i wspieranie tych, którzy najbardziej potrzebują pomocy w cyfrowym świecie.