WróćW dzisiejszych czasach, gdy świat staje się coraz bardziej cyfrowy, nasze zdrowie staje się przedmiotem wzmożonej uwagi. Nowoczesne technologie, takie jak inteligentne urządzenia, telemedycyna i sztuczna inteligencja, rewolucjonizują sposób, w jaki dbamy o nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Umożliwiają monitorowanie kluczowych wskaźników zdrowia, dostarczają precyzyjnych analiz i spersonalizowanych rekomendacji, pomagając nam podejmować świadome decyzje dotyczące naszego zdrowia i stylu życia.
Jednak pomimo tych wszystkich korzyści, pojawiają się także pytania dotyczące naszej gotowości do zaufania technologii w tak ważnej kwestii jak zdrowie. Czy jesteśmy gotowi powierzyć nasze zdrowie maszynom? Czy możemy być pewni, że dane, które ze sobą dzielimy, są bezpieczne? To ważne pytania, na które musimy sobie odpowiedzieć, zanim zdecydujemy się na pełne zaangażowanie w technologię zdrowotną, bo pomimo licznych korzyści, istotne jest zadbanie o bezpieczeństwo danych i zrozumienie technologii, której ufamy.
Osobisty zdrowotny doradca
Jednym z najbardziej obiecujących zastosowań sztucznej inteligencji w dziedzinie zdrowia jest możliwość monitorowania naszego samopoczucia i oferowania spersonalizowanych porad zdrowotnych. Inteligentne zegarki, opaski fitness, połączone z nimi programy i aplikacje zbierają non stop dane na temat naszej aktywności fizycznej, snu, czy odżywiania, pomagając nam lepiej zrozumieć nasze ciało i potrzeby, zachęcając też do aktywnego trybu życia.
Urządzenia noszone na nadgarstku takie jak Apple Watch czy Fitbit, to miniaturowe technologiczne cuda, które są w stanie wykryć nawet najdrobniejsze nieprawidłowości w funkcjonowaniu naszego organizmu, wysyłając natychmiastowe powiadomienia na nasze smartfony. Taka błyskawiczna informacja pozwala na szybkie podjęcie działań, czy to w formie dodatkowego odpoczynku, czy konsultacji z lekarzem.
Niektóre z tych urządzeń, jak na przykład zegarek Withings, mają zdolność monitorowania poziomu tlenu we krwi, co jest niezmiernie ważne dla osób cierpiących na pewne choroby przewlekłe, lub dla tych, którzy trenują na dużych wysokościach. Dla osób z chorobami serca, urządzenia te mogą monitorować rytm serca i wysyłać ostrzeżenia w przypadku nieprawidłowości, co może być kluczowe dla szybkiego podjęcia działań ratujących życie.
Z kolei, dla tych, którzy szukają wsparcia w dbaniu o zdrowie psychiczne, istnieją opaski i zegarki oferujące ćwiczenia oddechowe, medytacyjne i relaksacyjne, które pomagają w zarządzaniu stresem i poprawie samopoczucia psychicznego.
Ale to nie wszystko. Inne inteligentne zegarki i opaski fitness, takie jak Garmin czy Polar, oferują zaawansowane funkcje monitorowania aktywności fizycznej, takie jak pomiar tętna, śledzenie trasy biegu za pomocą GPS, czy analiza jakości snu. Zegarki te, w połączeniu z dedykowanymi aplikacjami, dostarczają użytkownikom obszerne analizy ich aktywności, zdrowia i kondycji fizycznej, co umożliwia precyzyjne dostosowanie treningów i planów żywieniowych do indywidualnych potrzeb.
Aplikacje zdrowotne idą o krok dalej. Analizują zebrane dane i dostarczają użytkownikom spersonalizowanych rekomendacji dotyczących diety, aktywności fizycznej i snu. Aplikacje takie jak Fitatu, Yazio, 8Fit, MyFitnessPal, Strava nie tylko śledzą naszą aktywność fizyczną i spożycie kalorii, ale także oferują dostęp do ogromnej bazy danych produktów żywnościowych, przepisów i planów treningowych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb i celów każdego użytkownika.
To nie koniec możliwości, jakie oferują nam aplikacje zdrowotne. Headspace oferuje szereg ćwiczeń medytacyjnych i relaksacyjnych, pomagając w łatwy sposób zadbać o nasze zdrowie psychiczne w codziennym życiu. Z kolei Clue pozwala kobietom na monitorowanie cyklu miesiączkowego i płodności, dostarczając cennych informacji, które mogą pomóc w planowaniu rodziny czy lepszym zrozumieniu swojego ciała. Dla osób cierpiących na cukrzycę, aplikacje takie jak Glucose Buddy lub MySugr, mogą być nieocenionym wsparciem w codziennym życiu. Umożliwiają monitorowanie poziomu glukozy we krwi, pomagając w utrzymaniu odpowiedniego poziomu cukru i unikaniu niebezpiecznych skoków czy spadków.
Oczywiście, nie wszystkie aplikacje zdrowotne skupiają się tylko na fizycznym aspekcie zdrowia. Platformy takie jak BetterHelp czy Talkspace umożliwiają szybki dostęp do profesjonalnej pomocy psychologicznej czy terapeutycznej, co jest szczególnie istotne w dzisiejszych czasach, gdy zdrowie psychiczne jest równie ważne, co fizyczne.
W ten sposób, mamy dostęp do holistycznego podejścia do zdrowia i dobrego samopoczucia, z możliwością łatwego monitorowania i dostosowywania naszych nawyków zdrowotnych, niezależnie od naszych indywidualnych potrzeb i wyzwań, z jakimi się zmagamy. Jednakże, konieczne jest rozważenie kwestii prywatności i bezpieczeństwa tych urządzeń. Przed zakupem inteligentnego zegarka, opaski fitness, połączonego z nimi programu lub aplikacji warto dokładnie przeanalizować politykę prywatności producenta i upewnić się, że nasze dane są chronione.
Diagnostyka i leczenie
Sztuczna inteligencja odgrywa również kluczową rolę w diagnostyce i leczeniu chorób. Algorytmy oparte na AI są w stanie analizować ogromne ilości danych medycznych, pomagając lekarzom w wykrywaniu chorób na wcześniejszym etapie oraz oferując efektywniejsze metody leczenia.
Dawny IBM Watson Health, a obecnie Merative to zaawansowane systemy, które pomagają lekarzom m.in. w diagnozowaniu i leczeniu chorób poprzez analizę danych pacjenta i literatury medycznej, identyfikując najlepsze metody leczenia dla konkretnego przypadku.
Innym przykładem jest system AI, który opracował zespół Google i DeepMind w celu wykrycia plamek na oku związanych ze zwyrodnieniami i wiekiem, czyli AMD. System na podstawie danych medycznych pacjenta potrafi przewidzieć postęp choroby w ciągu najbliższych 6 miesięcy, co pozwoliło lekarzom podjąć świadome decyzje dotyczące zapobiegania rozwojowi choroby. Z kolei oprogramowanie UltreonTM 1.0 Abbott Medical wdrożone już w czterech polskich szpitalach w Poznaniu, Wrocławiu i Krakowie, zawiera algorytmy zaprojektowane przez AI do automatycznej detekcji zmian uwapnionych w obrębie naczyń wieńcowych.
Innym przykładem narzędzia AI wdrożonego już w szpitalach w Gdańsku i Wejcherowie jest TITAN wspierający diagnostykę stopnia złośliwości guzów nerek. Na podstawie obrazu tomografii komputerowej podaje informację o prawdopodobieństwie tego, czy guz jest złośliwy czy łagodny. System powstał w odpowiedzi na problem nadmiernej liczby niepotrzebnie wykonywanych operacji usunięcia guza nerki, bowiem szacuje się, że jest to aż 13 – 16 proc. operacji.
AI jest również wykorzystywana w onkologii, kardiologii i chorobach zakaźnych. Systemy takie jak Tempus używają sztucznej inteligencji do analizy danych klinicznych, molekularnych i obrazowych, aby pomóc lekarzom w określeniu najskuteczniejszego indywidualnego leczenia dla pacjenta chorego na raka, czy wczesnej identyfikacji pacjentów wysokiego ryzyka chorych na serce. Sztuczna inteligencja może być też wykorzystana do przewidywania prawdopodobieństwa wystąpienia określonej infekcji u pacjenta na podstawie objawów i wyników badań. Może pomóc też w śledzeniu rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych, takich jak COVID-19, bowiem szybka i dokładna diagnostyka chorób zakaźnych ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania ich rozprzestrzenianiu się i zapewnienia odpowiedniego leczenia.
Zaawansowane algorytmy AI są również wykorzystywane w analizie obrazów medycznych. Przykładem jest Aidoc, który oferuje automatyczną analizę badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa, pozwalając na szybsze i dokładniejsze wykrywanie anomalii, które mogą świadczyć o poważnych chorobach, takich jak udar czy nowotwory. Na całym świecie już ponad 1000 systemów medycznych wykorzystuje technologię Aidoc AI, umożliwiając lekarzom podejmowanie świadomych decyzji w oparciu o dane w czasie rzeczywistym. VSI HoloMedicine oparte na chmurze Microsoft Azure, to platforma przekształcająca obrazy medyczne oraz przebieg pracy klinicznej i edukacji medycznej w interaktywne środowisko trójwymiarowej mieszanej rzeczywistości w oparciu o okulary HoloLens2, które umożliwiają zdalne konsultacje.
Cyfryzacja opieki zdrowotnej
Niewiele branż na świecie boryka się z bardziej złożonymi problemami niż opieka zdrowotna. Odmienne, niekompatybilne i odłączone systemy informacyjne, niepewność w środowiskach regulacyjnych na całym świecie oraz nieuniknione zakłócenia w podstawowych modelach biznesowych stanowią kłopotliwe i zazębiające się wyzwania. Lekiem na skuteczną transformację sektora zdrowia jest cyfryzacja. Elektroniczne kartoteki pacjentów, telemedycyna i inne innowacje ułatwiają dostęp do opieki zdrowotnej i poprawiają jakość usług.
Boty głosowe, takie jak MediBot, są w stanie rejestrować pacjentów na szczepienie, ułatwiać zamówienie recepty, czy też prowadzić akcje promocyjne i sprzedażowe. Upmedic to inteligentne oprogramowanie do tworzenia wysokiej jakości dokumentacji za pomocą strukturalnych szablonów oraz rozpoznawania mowy, które aż 3-krotnie skraca czas pracy nad dokumentacją medyczną.
Sztuczna inteligencja przyczynia się również do rozwoju telemedycyny, umożliwiając pacjentom zdalny dostęp do lekarzy i specjalistycznych konsultacji bez konieczności fizycznego udania się do placówki medycznej. Dzięki temu pacjenci mogą otrzymać diagnozę, porady i recepty bezpośrednio przez internet, co oszczędza czas i zasoby. Potwierdzają to wyniki tegorocznego Narodowego Testu Zdrowia Polaków realizowany od 2020 roku przez serwis Medonet. W czasie pandemii COVID-19 wielu Polaków zaczęło korzystać z usług telemedycznych z powodu ograniczonej dostępności tradycyjnych wizyt lekarskich. Z porad telemedycznych w ciągu ostatnich 12 miesięcy wielokrotnie skorzystało 14 proc. respondentów, a 28 proc. zrobiło to przynajmniej raz. Wśród osób, które przynajmniej raz skorzystały z wizyty telemedycznej, 91 proc. (5 pp. więcej niż w 2022) deklaruje, że taki rodzaj kontaktu z lekarzem spełnił ich oczekiwania choć w różnym stopniu. Natomiast 9 proc. (5 pp. mniej niż przed rokiem) zadeklarowało, że taka wizyta nie spełniła ich oczekiwań. Zwiększenie odsetka osób zadowolonych z wizyty telemedycznej może wiązać się z większą wiedzą, jak taka wizyta przebiega i czego można po niej oczekiwać. Obecnie respondenci mają też większą swobodę w decydowaniu, z jakiego typu wizyty skorzystać, co nie było możliwe w takim wymiarze w czasie epidemii COVID-19.
Zaufanie to podstawa
Mimo ogromnych korzyści płynących z zastosowania nowoczesnych technologii w opiece zdrowotnej, istnieją również wyzwania związane z prywatnością i bezpieczeństwem danych. Istotne jest, aby pacjenci byli świadomi, jak ich dane są używane i chronione, i jak mogą dostęp do nich kontrolować. Konieczne też jest zawsze zachowanie ostrożności i upewnienie się, że stosowanie sztucznej inteligencji w diagnostyce i leczeniu nie zastępuje bezpośredniej komunikacji i indywidualnej oceny przez lekarzy. Zastosowanie AI powinno być zawsze skonsultowane z wykwalifikowanym personelem medycznym. Niemniej technologia, cyfryzacja i AI stanowią nieocenione narzędzia, które pomagają nam w dbaniu o zdrowie, pomagając monitorować nasze samopoczucie, diagnozować choroby i oferować spersonalizowane i efektywne metody leczenia.
Czy jesteśmy gotowi zaufać technologii w kwestii zdrowia? Odpowiedź na to pytanie jest złożona, ale jedno jest pewne: technologia i AI będą odgrywały coraz większą rolę w naszym życiu i zdrowiu, pomagając nam żyć dłużej, zdrowiej i pełniej. Żyjemy w niezwykłych czasach. Dzięki cyfryzacji i postępom w dziedzinie sztucznej inteligencji, osiąganie naszych celów stało się prostsze i bardziej efektywne niż kiedykolwiek wcześniej. Teraz, za pomocą komputera czy smartfona, mamy dostęp do niemal nieograniczonych zasobów wiedzy, narzędzi i usług, które pomagają nam w realizacji naszych planów i marzeń.
#MożeszWięcej
